مطالعه ي پتروژنز ليستونيت ها در سنگ هاي الترامافيك شمال نايين (ايران مركزي)

عنوان پايان‌نامه: 

مطالعه ي پتروژنز ليستونيت ها در سنگ هاي الترامافيك شمال نايين (ايران مركزي)

نويسنده: 
معصومه سعيدي مسينه
مقطع تحصيلي: 
كارشناسي ارشد
تاريخ دفاع: 

11/4/1386

محل دفاع: 
دانشگاه اصفهان
استاد راهنما: 
دکتر موسي نقره ئيان
دکتر محمود خليلي
استاد مشاور: 
دکتر قدرت ترابي
چكيده پايان‌نامه: 

افيوليت شمال نايين در حاشيه ي غربي خرده قاره ي ايران مركزي در امتداد زون گسلي درونه – بافت واقع شده است. اصلي ترين واحد سنگي اين آميزه ي رنگين را پريدوتيت هاي متامورف گوشته تشكيل داده اند. تركيب غالب در پريدوتيت هاي متامورف، هارزبورژيتي است كه در درجات مختلف سرپانتينيزه گشته است. سرپانتينيت ها در شمال نايين به صورت توده اي و برشي يافت مي شوند. سرپانتينيزاسيون پريدوتيت به سرپانتينيت باعث ايجاد سنگي سبك و متخلخل مي گردد و در نتيجه شرايط مناسبي را براي چرخش آب هاي گرم فراهم مي آورد. صعود محلول هاي گرمابي حاوي CO2 – H2O، يون هاي +Ca2+، Mg2 و عناصر كانسار ساز در امتداد سطوح ضعف سنگ ها باعث كربناتيزاسيون سرپانتينيت و تشكيل ليستونيت مي گردد. بر طبق مشاهدات صحرايي و ميكروسكوپي و بر حسب فراواني كاني هاي كربنات و سيليس، ليستونيت هاي شمال نايين را مي توان در سه گروه جاي داد: ليستونيت هاي كربناته (زيرگروه منيزيتي و دولوميتي)؛ ليستونيت هاي كربناته – سيليسي و ليستونيت هاي سيليسي. در ليستونيت هاي كربناته علاوه بر حضور منيزيت و دولوميت، ساير كاني هاي كربنات مانند فريت دولوميت، آنكريت، سيدريت، برونريت و كلسيت نيز وجود دارند. كروم اسپينل در اين دسته از ليستونيت ها خاصه در ليستونيت هاي نوع منيزيتي به ندرت ديده مي شود. در ليستونيت هاي كربناته – سيليسي، كاني هاي كربنات به همراه فاز هاي مختلف سيليس (كوارتز، سيليس نهان بلورين، چرت) مشاهده مي شوند. كروم اسپينل در اين دسته از ليستونيت ها به صورت گسيخته و با بافت كششي حضور دارد و در حواشي به فريت كروميت آلتره گشته است. مطالعات XRD و SEM- EDX و مقاطع صيقلي، حضور كلريت منيزيم دار غني از كروم، اكتينوليت، گوتيت، هماتيت و پيريت را در اين سنگ ها نشان مي دهد. ليستونيت هاي سيليسي حاوي كوارتز، فريت كروميت و سولفيد هاي Fe (پيريت)، Hg، Ag، Cu و As در زمينه ي سيليسي دانه ريز مي باشند. مقايسه ي تركيب شيمي ليستونيت ها با سرپانتينيت و هارزبورژيت تقريباً سالم افيوليت شمال نايين نشان مي دهد كه ليستونيت هاي كربناته و كربناته – سيليسي از CaO و MgO و ليستونيت هاي سيليسي از SiO2 غني شده اند. مقادير زياد Cr و Ni و فراواني كروم اسپينل و باقي ماندن بافت شبكه اي سرپانتينيت در ليستونيت ها گوياي پروتوليت پريدوتيتي براي اين سنگ ها مي باشد. دياگرام هاي ژئوشيميايي بر اساس تركيب كروم اسپينل در ليستونيت، سنگ منشاء اين سنگ ها را پريدوتيت بسيار تهي شده مشخص مي نمايد. به طور كلي ليستونيت ها همگي شامل مقادير كمي از عناصر نادر خاكي مي باشند و الگوي هنجار شده ي اين عناصر نسبت به كندريت تقريباً مسطح است. تهي شدگي ليستونيت ها از REE نشان دهنده ي پروتوليت پريدوتيتي با درجه ي ذوب بخشي بالا مي باشد. تكتونيك فعال و كنترل هاي ساختاري مناسب جهت انتقال محلول هاي ليستونيت ساز، افزايش حرارت ناشي از ماگماتيسم ائوسن در غرب منطقه و فرايند هاي دگرگوني ناحيه اي ايجاد شده در ملانژ افيوليتي شمال نايين را مي توان از عوامل موثر در تشكيل ليستونيت در نظر داشت. منشا CO2 ي لازم براي واكنش هاي ليستونيتي شدن را مي توان محلول هاي ماگمايي – متئوريك – دگرگوني دانست. ليستونيت هاي شمال نايين از ديدگاه اقتصادي داراي آنومالي عناصر با ارزشي چون Cr، Ni، Cu، Sb، Mo، W، Sn و Hg مي باشند. ليستونيت هاي كربناته (به ويژه تيپ منيزيتي) تقريباً از تمام عناصر فوق نسبت به ساير ليستونيت ها غني تر مي باشند. به طوري كه اين فاز را مي توان فاز كانه زايي اصلي در ليستونيت ها در نظر گرفت. طلا در ليستونيت سيليسي به ميزان قابل توجه وجود دارد ولي به حد اقتصادي نمي رسد

اين پايگاه در ستاد ساماندهي پايگاه‌هاي اينترنتي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي ثبت شده است و همه حقوق مادی و معنوی آن برای پایگاه تخصصی سنگ‌شناسی ایران است. هرگونه استفاده و نشر مطالب اين پايگاه تنها باید با ذکر منبع باشد.    Copyright © 2008-2023.‎ All rights reserved.‎  Designed by www.sabasa.ir