زمين شناسي و پترولوژي سنگ هاي آذرين و دگرگوني منطقه خور - جندق( ايران مركزي)

منطقه مورد مطالعه بخشي از ماسيف انارك - خور با تركيب سنگ شناسي آذرين و دگرگوني موجود در دامنه شمالي رشته كوه رشيد كوه، واقع در جنوب شرق دهستان جندق بوده كه از نظر تقسيم بندي زون هاي ساختماني- رسوبي ايران، اين منطقه درايران مركزي (م. ح. نبوي،1355) و از نظر تقسيم بندي ايران مركزي در ناحيه شرقي (اشتوكلين،1973)، و از نظر تقسيمات كشوري در شمال شرق استان اصفهان قرار دارد. مجموعه سنگ هاي دگرگوني مورد مطالعه بترتيب از پائين به بالا پريدوتيت سرپانتينيتي شده، آمفيبوليت، مرمرخاكستري رنگ و تناوب انواع شيست ها با كوارتزيت و مرمر دولوميتي سياهرنگ نازك لايه و در نهايت با مرمر لاك خاتمه مي يابد، ضخامت اين توالي حدود 1200 متر با سن پروتروزوئيك فوقاني- پالئوزوئيك زيرين مي باشد. مجموعه سنگ هاي گرانيتوئيدي مزوزوئيك عمدتاً شامل سينو گرانيت، مونزوگرانيت، گرانوديوريت، كوارتز ديوريت، توناليت بوده كه بصورت رگه هاي آپليتي، دايك ها، ميكرواستوك ها، استوك هاي پگماتيتي از باتوليت اصلي توده آذرين اسيدي جدا شده اند. از ديدگاه پترولوژي سنگ هاي دگرگونه، شرايط حرارت و فشار دگرگوني ناحيه اي، نوع دگرگوني، فشار و درجه حرارت پائين تا متوسط (تيپ بارووين) مي باشد و تاريخچه تحولات دگرگونه چند مرحله اي از رخساره شيست سبز به بخش انتهايي رخساره آمفيبوليت و ابتداي رخساره شيست آبي و سپس به ابتداي رخساره گرانوليت و مجدداً برگشت به رخساره شيست سبز در جهت عقربه هاي ساعت تغيير نموده است. از نظر ژئوشيمي سنگ هاي دگرگوني، سري سنگ هاي شيستي با توجه به وجود كاني هاي كلريتوئيد و استاروليت، متا پليت واقعي بوده و تا حد زون استاروليت دگرگون شده اند و سنگهاي متا بازيتي و بازالتي با منشأ گابرويي و بازالتي تا حد زون اوليگوكلاز متحول گرديده اند. همچنين در مرمر فوقاني، اولترامافيكها تا حد ابتداي زون زوئيزيت دگرگوني را نشان مي دهند. تأثير دگرگوني ناحيه اي در سنگ هاي گرانيتوئيدي مزوزوئيك مشاهده نميشود بلكه آخرين فاز دگرگوني با توجه به زون هاي برشي(Shear zones) نوع دگرگوني كاتاكلاستيك (ديناميكي) را مشخص مي نمايد. از اينرو در اين منطقه سه فاز دگرگوني به همراه سه فاز دگر شكلي مشخص در فاز كوهزايي بايكالين، فاز كوهزايي سيميرين پيشين، فاز كوهزايي سيمرين پسين اتفاق افتاده است كه در فاز اول دگرگوني پيشرونده حرارتي منجر به تشكيل كاني هاي كلريتوئيد، استاروليت، زوئيزيت نوع ( گرديده است و در فاز دوم تبديل هورنبلاند سبز به سبز آبي (ادنيت يا باروزوئيت) و تشكيل آلماندين و آلبيت در آمفيبوليت ها در مرحله اول و در مرحله دوم تبديل هورنبلاند سبز آبي به هورنبلاند قهوه اي در ابتداي رخساره گرانوليت حادث شده است و در فاز سوم تجزيه تجزيه گارنت، استاروليت، هورنبلاند قهوه اي و هورنبلاند سبز - آبي به كلريت، مسكويت و بيوتيت همراه با انجام تغييرات ديناميكي در ساختمان بلوري كاني ها و نمود بافت ميلونيتي بوقوع پيوسته است. كانسارهاي رخدادي(Ore Occurrence) منطقه از نظر كانسار هاي آهن، فلزات پايه (سرب و روي)، مس، اورانيوم، استرونسيم، فيروزه، مسكويت، تالك مي باشد و پتانسيل هاي اقتصادي طلا، تنگستن، نيكل، موليبدن، جيوه، آنتيموان، كادميم و آرسنيك در اين منطقه نمود مشخصي دارند.